Bilbo’s Laatste Lied (in de Grijze Havens)

Bilbo’s Laatste Lied (in de Grijze Havens), beter bekend als Bilbo’s Laatste Lied, is een gedicht van J.R.R. Tolkien. Het heette oorspronkelijk Bilbo’s Last Lay, maar de titel werd veranderd omdat het laatste woord te lastig was. Het was door J.R.R. Tolkien als cadeau aan zijn secretaresse Joy Hill in 1966 gegeven. Na zijn dood in 1973 liet Joy Hill het aan Donald Swann zien. Hij vond het zo leuk dat hij het op muziek liet zette en het bij de tweede editie van The Road Goes Ever On in 1978 voegde. Het gedicht werd geïllustreerd door Pauline Baynes, dit werd uitgegeven als een poster. Het werd uiteindelijk in boekvorm uitgegeven in 1990, opnieuw geïllustreerd door Pauline Baynes.

Het gedicht werd gezongen door Bilbo Balings in de Grijze Havens wanneer hij Midden-aarde voor altijd verlaat. Het speelt zich af in het laatste hoofdstuk van De Terugkeer van de Koning, het derde en laatste deel van In de ban van de ring. Het werd echter nooit in dit boek gepubliceerd.

Nederlandse Versie

Hoewel The Road Goes Ever On noch de boekvorm van Bilbo’s Laatste Lied is uitgegeven in Nederland werd de poster echter wel door Max Schuchart vertaald en rond gestuurd. In Nederland werd de titel (Bilbo's Last Song) vertaald als Bilbo’s Laatste Lied (in de Grijze Havens).

Bewerkingen

The Lord of the Rings Radio Series (1981)

Het Gedicht komt wel voor in de Bewerking van de BBC 4: The Lord of the Rings Radio Series (1981), met de muziek van Stephen Oliver. Het eerst vers wordt gezongen door Jhon Le Mesurier als Bilbo, het tweede vers is weg gelaten en het derde werd gezongen door een mannelijke sopraan.

Tekst

Day is ended, dim my eyes,

but journey long before me lies.

Farewell, friends! I hear the call.

The ship's beside the stony wall.

Foam is white and waves are grey;

beyond the sunset leads my way.

Foam is salt, the wind is free;

I hear the rising of the Sea.

Farewell, friends! The sails are set,

the wind is east, the moorings fret.

Shadows long before me lie,

beneath the ever-bending sky,

but islands lie behind the Sun

that I shall raise ere all is done;

lands there are to west of West,

where night is quiet and sleep is rest.

Guided by the Lonely Star,

beyond the utmost harbour-bar,

I'll find the heavens fair and free,

and beaches of the Starlit Sea.

Ship, my ship! I seek the West,

and fields and mountains ever blest.

Farewell to Middle-earth at last.

I see the Star above my mast!